Jednog lepog jutra, s proleća 1892. godine, nekako odmah posle Uskrsa, pao je prvi udarac čeličnog pijuka u neravnu beogradsku kaldrmu turskog stila, i to po sred Ulice Kralja Milana.
Taj prvi zamah bio je vesnik početka velikih radova u prestonici – izgradnje beogradske varoške železnice – tramvaja. Već prvog oktobra iste godine, uz prisustvo mnogih građana i glavešina, mitropolit Mihailo osveštao je „vozove” koji su svečano pušteni u upotrebu. U početku je bilo dve linije Kalemegdan – Slavija; Slavija – Savsko pristanište. Tramvaje su vukli konji, a polazili su na svakih 11 minuta. Stanica nije bilo (sem početne i krajnje) tako da su putnici mogli da uđu ili izađu bilo gde i kada god požele. Ubrzo su puštene još dve linije Terazije – Novo groblje i kasnije čuvena „dvojka”.
Ukupna dužina prve četiri tramvajske pruge bila je 9,5 km, a po njima je klizilo brzinom od 5 do 7 km/h, četrnaest kola koja su pojedinačno imala kapacitet 30 – 40 putnika. Tramvajska konjska zaprega se nalazila u štali pored kafane „Šumadija”, a Mihailo Švandrok, tramvajski službenik, bio je zadužen da sa dva snažna konja, negde na srednini Nemanjinje, uskače u pomoć i uz strminu prema Slaviji pomaže izvlačenje kola.
Osim toga što su živi ljudi imali mogućnost da u posebnom – letnjem vagonu uživaju (fotografija u prilogu), Beograd je nudio i mrtvima vožnju na šinama do Novog groblja i to u specijalnom tamno-zelenom mrtvačkom tramvaju u kome se na sredini nalazilo postolje za kovčeg, a sa strane udobna sedišta za pokojnikovu porodicu i pratioce.
Iz edicije: Nestvarno, a stvarno
